Është e zakonshme në demografi që të ndahet popullsia në tre grupmosha të gjera:

• fëmijët dhe adoleshentët e rinj (nën 15 vjeç)
• popullsia në moshë pune (15-64 vjeç) dhe
• popullsia e moshuar (65 vjeç e lart)

Një pjesë e madhe e popullsisë në grupin e moshës së punës shihet si thelbësore për të ruajtur stabilitetin dhe përparimin ekonomik dhe social. Dhe meqenëse vetëm një pjesë e vogël e popullsisë më të re apo më të moshuar zakonisht punon, këto dy grupe shihen si ‘të varur’ në përshkrimet demografike.

Demografët shprehin pjesën e grupmoshave të varura duke përdorur një metrikë të quajtur “raporti i varësisë së moshës”. Kjo mat raportin midis ‘të varurve’ (shuma e të rinjve dhe të moshuarve) ndaj popullsisë në moshë pune (nga 15 deri në 64 vjeç).

Raporti i varësisë së moshës në të gjithë botën tregohet në këto 2 harta.

Është dhënë si numri i personave në ngarkim për 100 persona në moshë pune. Një vlerë prej 100% do të thotë se numri i personave në ngarkim ishte saktësisht i njëjtë me numrin e njerëzve në grupin e moshës së punës. Një numër më i lartë do të thotë se ka më shumë ‘të varur’ në krahasim me popullsinë në moshë pune; një numër më i ulët do të thotë më pak.

Ne shohim dallime të mëdha në të gjithë botën. Shumica e vendeve kanë një popullsi ‘të varur’ që është 50-60% e madhësisë së popullsisë së saj në moshë pune. Raporti është shumë më i lartë në shumë vende në Afrikën Sub-Sahariane: Nigeri dhe Mali, për shembull, kanë një popullsi më të madhe të varur se sa kanë popullsi në moshë pune. Siç e shohim edhe në hartën për: Raportin e varësisë nga të rinjtë, 2020, ky është rezultat i popullatës shumë të re.

Vetëm një ndryshim demografik apo diçka më shumë se aq!?

Me pak fjalë edhe grafikisht shohim një një ndryshim te madh demografik, në të tashmen por edhe përsa i përket të ardhmes së afërt midis 2 kontinenteve, atij europian kundrejt fqinjëve të vet jugorë. Mjafton të shikojmë studimet mbi rritjen demografike të Nigerisë dhe do krijojmë një ide me të qartë të ndryshimeve në popullsinë e botës. Sipas censusit të realizuar në vitin 2020 popullisa e sai ishte rreth 206 milionë banorë me një rritje prej 50 milionë banorësh krahasur me çensusin e para 10 viteve. Në vitin 2050 mendohet te arrijë në rreth 400 milionë banorë.

A doni të vazhdojmë më tej... Epo të njëjtat studime tregojnë se deri në vitin 2100 Nigeria do arrijë në rreth 800 milionë banorë. Mjafton të mendosh që po të mbledhësh të gjithë popullsinë e Europës (e jo vetëm të BE, por të gjitha shtetat e saj, politikisht) arrijmë deri në 750 milionë banorë.

Natyrshëm që lind pyetja: Ç’po ndodh me kontinentin e vjetër, bëhet fjalë vetëm një ndryshim demografik apo pas këtyre shifrave fshihet diçka më tepër se kaq!?